Apple Facebook’u App Store’dan tamamen engellerse neler olur?

Hatırlarsanız Apple, Research uygulamasının Facebook’a ait olduğunu ve Facebook’un App Store Enterprise Sertifikası’nın istismar ettiğini öğrenince uygulamayı App Store’dan kaldırmıştı. Şirket ceza olarak Facebook’un şirket içi iOS uygulamaları dağıtımını da geçici olarak durdurdu.

Açıkçası Facebook’un yalnızca şirket içi uygulamalar için kullanılan Enterprise sertifikasını, gençlerin telefonlarındaki verileri sömüren bir tatbik için kullandığını düşünürsek, bu yaptrımın yerinde olduğunu anlatmak olası.

gerçi Apple’ın bu konuda tüm gücünü ardına kadar kullandığı söylemez. Ne de olsa Apple, teorik olarak Facebook’un alıcı uygulamasını App Store’dan ayrıntılarıyla kaldırma yetkisine sahip. Dolayısıyla Apple’ın attığı bu adımın, teknoloji devlerinin birbirlerine karşı ne kadar savunmasız olduğunu gösterdiğini söyleyebiliriz.

öte yandan bir takım yazılımcılar, Apple’ın Facebook’un tüketici uygulamasını App Store’dan kaldırma kararını verse dahi, sonuçların Facebook için fazla da yıkıcı olmayabileceğini ifade ediyor.

Örneğin, Guardian Mobile Firewall’ın güvenlik uzmanı Will Strafach, bu tarz bir engellemeyi  Facebook’un hakettiğini ama muhtemelen şirketin böyle bir durumdan sağ çıkabileceğini belirtiyor. Bunun nedeni Facebook’un sadece tek bir başvuru formu olarak konumlanmaması. Bundan Başka Facebook’un web’deki varlığı düşünüldüğünde şirketin iOS’taki varlığının katiyen ortdan kaldırılamayacağı kesin.

öte yandan Apple’ın tek tıkla Facebook’u engellemesi de olası yok. Apple’ın Facebook’u adamakıllı engeleyebilmesi için ilk önce Facebook’un başvuru formu portfolyosuna yayılan tüm geliştirici hesaplarını engellemek zorunda. Bu da Instagram, WhatsApp ve Facebook için oluşturulan hesapların engellenmesi anlamına geliyor.

yine de Apple’ın bu adımı attığını düşünürsek Facebook’un uygulamasını iOS cihazlarında yayınlaması için bir kaç seçeneği daha bulunuyor. Bu seçenekler o kadar iç açıcı değil fakat kural tanımayan Facebook’un bu seçeneklere kısmet vermesi de muhtemel. Örneğin Facebook Research’te rastladığımız olayın bir benzerini uygulayarak; şirket içi beta testler için kullanılan ve 100 uygulamaya dek müsade verilen  Internal Development sertifikasını kullanabilir. Imalatçı göre konulan yazılım kısıtlamalarını kaldıran telefonlar bu uygulamayı kolayca kullanabilir. Ancak bir fazla kişinin bu uygulama için telefonundaki kısıtlamaları kaldıracağını sanmıyorum. Dolayısıyla Facebook’un bu seçeceğe bel bağlaması muhtemel yok.

Bu tarz bir yasaklamadan sonra Facebook’un yapabileceği en iyi hamle, kullanıcıları web uygulamasını kullanmaya cesaretlendirmek olabilir. Ancak bu da bir takım dezavantajları beraberinde getirecektir. iOS geliştiricisi Kiran Panesar’a tarafından bu dezavantajlardan ilki, web uygulamalarının kullanıcı deneyiminin yetersizliği. Mobil uygulamalar genelde daha çabuk ve kullanıcıların alışılmış olduğu bir tecrübe sunuyor. Web uygulamaları ise mobil uygulamalar değin enerjik yok. Web uygulamaları mobil uygulamalar gibi Push bildirim sistemleri sunmuyor ve bu bildirimler özellikle mesajlaşma uygulamaları için yaşamsal siklet talep ediyor. Kaldı ama web uygulamaları, mobil uygulamalar dek veriye erişemiyor. Buna kullanıcının kontakları ve konumu gibi veriler de dahil.

Tüm bu süreçte Facebook’un mobil web stratejisini gözden geçirmesi ve web uygulamasını nasıl daha güçlü ışık halkası getirebileceğini bulması olası. Ancak Facebook Safari web uygulamasının kullanıcı deneyimi yönünden hali hazırda öyle de iç açıcı olmadığını söylemekte menfaat var. Metinler küçük, kaydırarak ilerlemek zorlama ve tamamlanmak istenen her işlem bir işkenceye dönüşüyor.

Facebook’un tatbik ailesine baktığımızda Instagram’ın da webde varlığını sürdürdüğünü görüyoruz. Ancak hala web üzerinden içerik girişi mümkün yok. WhatsApp’ın web sürümü ise uygulamaya entegre bir biçimde çalışıyor.

Apple’ın Facebook uygulamarını App Store’dan tamamen kaldırması halinde Facebook’un iOS cihazlarda gerçekleşen eylemlere dair data toplamaya devam edebileceğini de ekleyelim. Zira Facebook’la antre yap sistemi yaygın bir şekilde kullanılmaya ve verileri Facebook’a taşımaya devam ediyor.  Bunun yanı sıra Facebook’un web takip yazılımı Facebook Pixel’in  2.2 milyon sitede kullanıldığını hatırlatmakta avantaj var. Topladığı verilerle senatoda uzun vakit tartışmalara sebep olan Facebook’un beğeni butonu ise 8.4 milyon sitede yer alıyor. Tüm bunlar Facebook’Un kullanıcı verileri toplamasına ve reklam hedeflemeleri yapmasına katkıda bulunuyor.

Panesar’a gore Apple’ın Facebook’u adamakıllı engellemesi Facebook’a fazla da zarar vermiyor:

“SDK’ları fazla artı gerçekte kullanılıyor ve yazılım geliştiriciler Facebook’a reklam hedeflemesi için fazla pozitif istatistik verisi gönderiyor. Facebook hali hazırda kullanıcıların şirketin ürünlerini nasıl kullandığına dair akıl almaz bir iç görüye sahip.”

Apple’ın Facebook’u adamakıllı engellemesi bir yaptırım olarak güzel görünse de, Android işletim sisteminde şirketin varlığını sürdürmesi devam edeceği için Facebook’u çok da incitmeyecek. Her ne değin iOS işlerim sistemi ABD’de yaygın olarak kullanılsa da, dünyanın geri kalanında Android kullanımı fazla daha yaygın. 2017 yılında her 5 telefondan dördünün Android işletim sistemine sahip olduğunu ve ABD’nin Facebook’un 2.3 milyar kullanıcısından sadece yüzde 10’unu temsil ettiğini düşünürsek, Apple engelinin fazla da etkin olacağını söyleyemeyiz.

Üstelik Facebook’u alıkoymak Apple’a Facebook’tan fazla daha pozitif hasar verebilir. Instagram, Messenger, WhatsApp ve diğer Facebook uygulamaları senelerdir App Store’un bedava uygulamalar segmentinde zirveye oturuyor. Kullanıcı göre baktığımızda sosyal ağlara giremediğiniz bir iPhone’un tercih sebebi olamayacağı da epeyce açık. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde satışları düşü bildiren iPhone’un bu şiddet günlerde Facebook ve başvuru ailesini engellemesi laf konusu bile yok. Apple kullanıcılarını gözetmek için gereken minik adımları atmayı göze alabiliyor fakat bu yaptırımların tam zamanlı bir savaşa dönüşmesi imkansız.